مفاهیم کلیدی در زبان بدن

body language

نشانه‌های غیر‌کلامی در شکل‌گیری مکالمه و بروز هیجان‌ها:

بر اساس نظریات پل اکمن که به گسترش و بازبینی صورت‌بندی‌های مربوط به انواع متمایز زبان بدن و حالات چهره‌ای پرداخته است، برخی اصطلاحات و مفاهیم همانگونه حفظ شده‌اند ولی بر اساس یافته‌های تجربی و توسعه نظری، آنها را بسط و گسترش داده است. نکته‌ی اصلی نحوه تمایز  بین فعالیت‌های مختلف است که به صورت حالات چهره و بدن بیان می‌شود ولی منشأ، رمز‌گردانی و کارکرد متفاوت دارند. در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

1. نشانه:

   نشانه‌ها تنها ” زبان بدن ” واقعی هستند که معنای جزئی و دقیقی دارند که برای همه‌ی افراد یک فرهنگ قابل فهم است. نشانه‌ها از طریق اجتماع آموخته می‌شوند؛ بنابراین، مثل زبان از فرهنگی به فرهنگ دیگر متغیر است. یک پیام می‌تواند در یک فرهنگ نشانه داشته و در فرهنگ دیگر نشانه‌ای نداشته باشد یا یک پیام خاص در فرهنگ‌های مختلف، معانی متفاوتی داشته باشد. نشانه‌های چند‌فرهنگی نیز وجود دارد که به دلایل مختلف رخ می‌دهند، برخی نشانه‌های یک فرهنگ توسط اعضای یک فرهنگ دیگر مورد مشاهده قرار گرفته و وارد آن فرهنگ می‌شوند، به طور مثال، نشانه ” انگشت شست ” در آمریکای شمالی رایج است و می‌تواند از طریق رسانه‌ها یا به صورت مستقیم وارد سایر فرهنگ‌ها شود و از آن استفاده کنند.

نشانه‌ها معمولاَ در ” موقعیت ارائه ” و از سر تا مچ دست فرد نشان داده می‌شوند و معمولاَ ظاهری بریده – بریده با آغاز و پایین ناگهانی دارند و فرد نسبت به آنها هشیار است. ” نشانه مقطعی ”  استثناء است و معادل آن لغزش‌های زبانی هستند، شروع و پایان آنها تدریجی است و فرد نسبت به انجام آنها ناهشیار است و می‌توانند جز اطلاعات سرکوب‌شده باشند.

نشانه‌ها را می‌توان به کمک سر، دست و حرکات صورت انجام داد و وقتی به همراه کلمات استفاده شود، لایه‌ی جدیدی به معنای کلمات خواهند افزود و آنها را جذاب‌تر می‌کنند.

2. نشان‌دهنده:

   به حرکاتی اشاره دارد که سخنرانی را بهتر به تصویر می‌کشند. آنها تابع سخنرانی لحظه به لحظه فرد هستند و معمولاَ تکمیل‌کننده‌ی گفته‌های فرد هستند ولی بعضی‌اوقات هم با آنها تناقض دارند. آنها را به پنج نوع مختلف تقسیم می‌کنند.

3. تاکید بر یک کلمه یا عبارت ویژه
4. حرکات جنبشی بر مبنای حرکات بدنی
5. حرکات استدلال‌کننده برای شی حاضر
6. حرکات فضایی بر مبنای روابط فضایی
7. حرکات ریتمیک بر مبنای ریتم و سرعت آن رویداد

این نشان‌دهنده‌ها معمولاَ به وسیله‌ی دست‌ها، سر و حتی پاها انجام می‌شوند. نشان‌دهنده‌ها آموختنی هستند و همراه با یادگیری زبان این اتفاق می‌افتد. نشان‌دهنده‌ها با افزایش درگیری سخنران در متن سخنرانی افزایش و با خستگی کاهش می‌یابد.

علامندان به آشنایی بیشتر با کاربرد زبان بدن در مصاحبه بالینی و فرایند مشاوره، می‌توانند از طریق لینک ثبت نام در کارگاه یک روزه “زبان بدن در مصاحبه تشخیصی و درمان” با تدریس “دکتر مجید محمودی مظفر” اقدام به ثبت نام نمایند.

ادامه مطلب فوق را در پست بعدی بخوانید.

For more information:

1. Paul Ekman, Emotion Revealed,(2003).
2. Paul Ekman, Telling lies,(2008).