انواع آزمون های روانی

آزمون های روانی را با توجه به ویژگی هایی که دارند، می توان به روش های مختلفی طبقه بندی کرد. به طور مثال:
1ـ طبقه بندی از نظر عملکرد
            . آزمون های هوش
             . آزمون های شخصیت
             . آزمون استعداد
             . آزمون پیشرفت تحصیلی
2ـ طبقه بندی از نظر ماهیت محتوا
3ـ طبقه بندی از نظر شیوه ی کاربرد
4ـ طبقه بندی از نظر هدف عمل

در این قسمت به معرفی اجمالی برخی از معروفترین و معتبرترین آزمونهای هوش می‌پردازیم:

•  آزمون وکسلر:

مقیاس های هوشی وکسلر، از ابزارهای انفرادی برای سنجش عملکرد هوشی کودکان و بزرگسالان هستند. مقیاس هوش وکسلر برای دوره ی پیش دبستان (ویسپی) سومین مقیاسی است که دیوید وکسلر برای سنجش هوش فراهم آورده است. اولین مقیاس هوشی وکسلر در سال 1939 به منظور سنجش هوش بزرگسالان انتشار یافت. این مقیاس بعدا مورد تجدید نظر قرار گرفت و در سال 1955 با عنوان مقیاس هوشی وکسلر برای بزرگسالان (ویس) منتشر شد. مقیاس دوم به عنوان مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان (ویسک) در سال 1964 منتشر گردید. مقیاس هوشی وکسلر برای دوره ی پیش دبستانی در سال 1967 و به منظور سنجش هوش کودکان 4 تا 5/6 سال انتشار یافت. از زمان نخستین انتشار این آزمون تا کنون تاثیر بسزایی در حیطه ارزیابی روانی داشته و یکی از پرکاربرد ترین آزمون ‌ها است.

•  آزمون استنفورد بینه:
  پنج عامل کلی تحت عنوان استدلال سیال ، دانش، استدلال کمی ، پردازش دیداری –فضایی و حافظه فعال را هم در حیطه کلامی و هم در حیطه غیر کلامی اندازه گیری می کند. این آزمون به گونه ای دقیق برای سنجش کودکان پیش دبستانی، عقب ماندگی ذهنی و توانمندی های شناختی سطح بالا کارایی دارد. بررسی دقیق عوامل پنجگانه سازنده هوش از نقاط مثبت نسخه نوین هوش آزمای استنفورد –بینه است که اطلاعات کاربردی را برای آزمونگران روان شناختی ارائه کرده است.

•  آزمون کافمن:

این آزمون برای ارزیابی پردازش و توانایی های شناختی کودکان و نوجوانان از سنین 3 سال تا 18 سال و 11 ماه طراحی شده است. اين آزمون در زمينه ارزيابي روان‌شناختي، باليني و عصب‌شناختي در همه سطوح پيش دبستاني و دبيرستاني به متخصصان كمك مي‌كند.

•  آزمون وود کاک جانسون:

نسخه ی سوم این آزمون شامل 31 آزمون شناختی برای اندازه گیری توانایی کلی هوشی و کارکرد های اجرایی است. توانایی های شناختی وود کاک جانسون از دو مجموعه آزمون تشکیل یافته است: مجموعه استاندارد و مبسوط. مجموعه استاندارد آزمونهای 1 تا 10 و مجموعه مبسوط آزمونهای 11 تا 20 را شامل می شوند. با توجه به هدف و گستره سنجش، آزمونگران می توانند مجموعه استاندارد را به تنهایی و یا در کنار مجموعه مبسوط مورد آزمون قرار دهند. برخی از آزمون ها حتی برای نوزادان 24 ماهه هم مناسب هستند و تمام آزمون ها را می توان برای سنین 5 تا 95 سال به کار برد.

علاقمندان به آشنایی با روش اجرا، تفسیر و نمره گذاری آزمون های روانی میتوانند از طریق لینک ثبت نام در کارگاه دو روزه اجرا، نمره گذاری و تفسیر MMPI2 با تدریس آقای دکتر “حمید یعقوبی” در این دوره شرکت نمایند.

 Reference

Flanagan,P,D.,Harisson,L,P.(2005).Contemporary Intellectual Assessment, theories, tests and issues. Guilford press